Мастацкі кіраўнік Нацыянальнага акадэмічнага тэатра імя Янкі Купалы Мікалай Пінігін распавёў, як з цягам часу мяняецца ўстанова і якія адносіны складваюцца з гледачамі
Родны кут
— Купалаўскі тэатр сыграў вырашальную ролю ў маім жыцці. Гэта лёс. Мне пашанцавала трапіць сюды ў 1985 годзе. Валерый Мікалаевіч Раеўскі, былы мастацкі кіраўнік, запрасіў мяне рэжысёрам. З таго часу Купалаўскі лічу сваім домам, нягледзячы на тое што ў 1998-м з’ехаў у Пецярбург і працаваў 12 год у Вялікім драматычным тэатры імя Г. А. Таўстаногава з цудоўнымі артыстамі: Алісай Фрэйндліх, Алегам Басілашвілі, Кірылам Лаўровым. Але мне заўсёды хацелася дадому, і калі запрасілі ў Купалаўскі, з задавальненнем вярнуўся ў 2009 годзе. Разам з тэатрам прайшлі рэканструкцыю. Шчаслівы, што ўдзельнічаў у гэтым працэсе. Мы спраектавалі цудоўны тэатр. Але сутнасць яго не змянілася — ён па-ранейшаму адпавядае ментальнасці беларусаў, выказвае іх думкі і пачуцці. Купалаўскі на працягу ўсёй сваёй гісторыі застаецца тэатрам буйных артыстаў, моцных зорак. Таму ў нас на кожным спектаклі поўная зала.
Мікалай Пінігін — рэжысёр, паставіў больш за 50 спектакляў у розных тэатрах. Заслужаны дзеяч мастацтваў Рэспублікі Беларусь.
Місія людзьмі звацца
— Мы першы беларускі тэатр па факту і па сутнасці павінны быць такім. Для мяне нацыянальны тэатр той, які ментальна адпавядае нацыі. І не проста адпавядае, а вядзе за сабой. У 1920 годзе, калі быў створаны БДТ, тут ставілі Коласа, Купалу і іншых геніяў. Была адна ідэя — людзьмі звацца. І мы падтрымліваем традыцыі. Паглядзіце на афішу: «Паўлінка», «Пінская шляхта», «Пан Тадэвуш», «Радзіва «Прудок», «Запалкі», «Местачковае кабарэ», «Дзве душы», «Чорная панна Нясвіжа», «Людзі на балоце», «Не мой»… Гэта спектаклі па творах беларускіх аўтараў — маладых і класікаў. Ставім і сусветнавядомую драматургію: «Рэвізор», «Чайка» і іншае. Але перш за ўсё думаем пра тое, што мы нацыянальны тэатр. І людзі ўсё больш і больш цікавяцца ім. Беларусы хочуць ведаць, хто яны. А мы якраз і займаемся асветай. Гэта важная частка нашай працы. Сёння Купалаўскі — адзіны тэатр, дзе штовечар гучыць беларуская мова.
Сямейная гісторыя
— Для кожнага спектакля выбіраю артыстаў, якія адпавядаюць канкрэтнай ролі, той, што драматург напісаў. Кастынгу не праводжу. Гэта амерыканская гісторыя, а ў нас калектыў — адна сям’я. Гэта і добра, і дрэнна. Таму што маці, напрыклад, не скажаш, што яна старая і не можа нешта рабіць. У маім разуменні сям’я — гэта калі хочаш даць артыстам працу. Таму ў мяне заўсёды два склады ў спектаклях. Гэта не вельмі зручна для рэжысёра, таму што адначасова даводзіцца рабіць амаль дзве пастаноўкі, але вельмі добра для акцёраў. Яны заўсёды занятыя.
Шчыры кантакт
— Я раблю спектаклі эгаістычна — тое, што мне цікава сёння. Самае галоўнае ў мастацтве — быць шчырым з самім сабой і з гледачом. Калі людзям цікава адначасова са мной, я шчаслівы. Калі брава не крычаць, значыць, штосьці не тое зрабілі. У мяне няма адчування гледача — не ведаю, хто прыходзіць у тэатр. Таму плануем сустракацца з зацікаўленымі людзьмі, ствараць клуб сяброў Купалаўскага. Раней у мяне не было на гэта часу, а зараз у нас з’явіўся аддзел менеджменту.
Час прэм’ер
— Адкрые новы, 99-ы тэатральны сезон спектакль «Сон на купальскую ноч». З’явіцца ў нашым рэпертуары і сусветная сучасная класіка — п’еса ірландскага драматурга Марціна МакДонаха. Спектакль «Вешальнікі» паставіць мой вучань Віталь Краўчанка. Увогуле, наступны сезон будзе маіх студэнтаў і выпускнікоў. Так, Алена Ганум рыхтуе «Шляхціча Завальню, або Беларусь у фантастычных апавяданнях» Яна Баршчэўскага. Сяргей Кавалёў напісаў добрую п’есу па гэтаму твору. Дзмітрый Цішко будзе рабіць «Ураджай» беларускага драматурга Паўла Пражко.
Мяне зацікавіў раман Сяргея Пясецкага «Яблычак», па якому пастаўлю спектакль «Блатны і фраеры». Гэта Менск 1918 года, безуладдзе. Пануюць злодзеі, прастытуткі, шніферы… Карацей, блатныя і фраеры. Думаю, цікавая гісторыя атрымаецца. У перспектыве буду аднаўляць «Тутэйшых» — да 100-годдзя тэатра ў 2020-м.